Page 43 - turkce
P. 43
➢ İlk adımdan elde edilen kısmen ayrışmış malzeme yatağın üzerine yerleştirilir.
➢ Nemin %50 seviyesinde sağlanması için su püskürtülmelidir.
➢ Yatağın üst katmanına yetişkin solucanlar bırakılır.
➢ Yataklar, çuval bezi/polietilen ile örtülerek günlük su serpilerek nemli tutulmalıdır.
➢ Solucanların çoğalması için rahatsız edilmemelidir.
➢ Havalandırmayı sağlamak ve uygun aerobik ayrışmayı sağlamak için yatak 30 gün sonra bir kez
çevrilmelidir.
➢ Tamamen hazırlanan solucan gübresi, kuru CTC çayı gibi koyu kahverengi granüller şeklinde
görünür.
➢ Solucan gübresi 75-90 gün içinde tamamen hazır olur.
➢ Ham malzeme tamamen ayrıştığında siyah ve granüllü görünür.
➢ Tarım alanında kullanmadan önce elenerek herhangi bir kontaminasyondan ayrılmalıdır.
4.1. Solucan gübresi Bakımı
Solucan gübresi üretim süreci, birçok abiyotik ve biyotik parametrenin izlenmesini ve
kontrolünü gerektirir. Solucan gübresilama sürecini etkileyen en önemli abiyotik faktörler
arasında nem, pH, sıcaklık, havalandırma, C oranı, amonyak ve tuz içeriği bulunur.
4.1.1. Nem: Organik atıkların nem içeriği ile toprak solucanlarının büyüme hızı arasında güçlü
bir ilişki vardır. Farklı sıcaklık ve nem aralıklarında yapılan karşılaştırmalı bir çalışma, solucan
gübresilama sıcaklığının tüm aralıklarında %65-75 nem seviyesinin en uygun aralık olduğunu
göstermiştir [38]. Solucanlar ciltleriyle solunum yaptıkları için solucan gübresilama yatağının
yeterli nemi tutabilmesi gereklidir ve %45'ten daha az nem içeriği solucanlar için ölümcül
olabilir. E. fetida ve E. andrei gibi epigenik türler %50 ila %90 nem aralığında hayatta kalabilse
de, %80-90 aralığında daha hızlı büyürler. Bakteriler de solucan gübresilama sürecinde önemli
bir rol oynar; aktiviteleri %40'ın altındaki nem içeriğinde azalır ve %10'un altındaysa neredeyse
durur [20, 39].
Solucan gübresi üretim sürecinde nemli bir ortam sağlamak, ancak su birikintisi oluşmamasına
dikkat etmek en iyisidir. Bu, mevcut oksijen miktarını azaltır. Alt tabakayı karıştırmak, gerekli
havalandırmayı sağlarken biriken sıvının dağılmasına yardımcı olabilir. Nem en yoğun yüzeyde
tutulmalıdır, böylece çoğu aktivite burada gerçekleşir. Sıcak dönemlerde ortam sıcaklığına
dikkat edilmelidir; solucanların kurumaması için nemli bezler veya karton gibi örtüler
kullanılabilir. Deneyim ve gözlemle nemin doğru olup olmadığı anlaşılabilir; solucan cildi
35