Page 38 - turkce

kalsiyum ile daha fazla yumuşatılır ve nötralize edilir; kaslı taşlıkta gerçekleşen fiziksel

parçalanma sonucunda 2 μ’den küçük parçacıklar oluşur, böylece mikrobiyal işleme uygun bir
yüzey alanı sağlanır. Son olarak, bu öğütülmüş materyal, mide ve ince bağırsakta lümene

salgılanan proteaz, amilaz, lipaz, selülaz ve kitinaz gibi çeşitli enzimlere maruz bırakılır [20,
35, 36].

3.3.1. Toprak Solucanlarının Fizyolojisi ve Yaşam Koşulları

Toprak solucanlarının vücut yapısı neredeyse silindirik şeklindedir, ancak bazı türlerde dörtgen,

sekizgen veya trapezoidal enine kesit alanına sahip olabilir ve bazı türlerde vücut yapısı düz

olabilir. Vücut uzunluğu 15 mm ile 300 mm arasında, çapı ise 1-10 mm arasında değişir.
Solucanın vücudundaki dış oluklar, Furrow, iç perdeliklerin yerini belirtir. Bu perdeler, vücudu

benzer parçalara böler ve bunlara Somit veya Metamer denir. Dış ikincil oluklar, Annuli,
genellikle üç halka oluşturur. Bu ikincil oluklar sanal bir bölünmedir ve vücudun iç

anatomisinde bulunmaz. İlk vücut segmenti olan Peristomium, ağzı çevreler ve sırt bölgesinde

Prostomium adı verilen bir lob bulunur. Ağız ile Prostomium’un bağlantısı türlere göre değişir
ve bu bağlantı, solucanların sınıflandırılmasında kullanılır.

Toprak solucanları her iki cinsiyete de sahip androgindir ve hem erkek hem de dişi üreme
sistemlerine sahiptir, bu sistemler çoğunlukla vücudun ön kısımlarında bulunur. Solucanların

sindirim sistemi basittir. Toprak solucanları bitki kökleri, yapraklar ve tohumlar, protozoa,
larva, rotiferler, bakteri, mantar gibi mikroskobik organizmalar ve özellikle büyük hayvanların

dışkıları dahil hemen her şeyi yerler. Yemek toprakla birlikte alınır ve solucanın sindirim

kanalında ilerler. Toprak solucanları yıl boyunca sürekli veya yarı sürekli olarak yumurta
bırakır. Solucan yumurtaları bir kokon (yumurta) içinde yer alır ve kokanın şekli solucan türüne

göre farklılık gösterir. Nemli koşullarda ve 16-27 °C sıcaklıkta, yumurtalar 14-20 gün içinde

küçük solucanlar olarak çıkar. Birçok toprak solucanının doğal yaşam süresi kısadır; bazı türler
doğal tehlikelerden korunmaları durumunda 1,5 yıldan daha uzun yaşayabilirler.

Solucanların aktivitesi, metabolizması, büyümesi ve üremesi sıcaklıktan büyük ölçüde etkilenir.
Sıcaklık ve nem genellikle ters bir ilişkiye sahiptir. Solucanlar için yüksek sıcaklık ve kuru

ortam, düşük sıcaklık ve su doygun ortamdan daha sınırlayıcıdır. Solucanların kokon üretimi
ve yumurtadan çıkışı da sıcaklıktan etkilenir. Örneğin, Eisenia fetida'da kokon üretimi, sıcaklık

10'dan 25 °C'ye arttıkça doğrusal olarak artar, ancak 25 °C'de kokondan çıkan solucan sayısı
20 °C’den daha azdır. Kokon açılma süresi de sıcaklığa bağlıdır. Yumurta açılarak çıkan

solucanın olgunluğa ulaşması 18 °C’de 9,5 hafta sürerken, 28 °C’de sadece 6,5 hafta gereklidir.

30