Page 64 - turkce
P. 64
dönüşüm için planlama yapma "lüksü" bulunmamaktadır; bunun yerine, sınırlı kaynaklarını
düşük maliyet geri kazanımı nedeniyle düşük gelirli ülkelerde belediye bütçelerinin büyük bir
kısmını tüketen "atık toplama" ve "güvenli bertaraf" gibi öncelikli ihtiyaçlara
odaklamaktadırlar. Paradoksal olarak, eğer iyi planlanırsa kompostlama ile atık bertaraf
maliyetleri azaltılabilir. Ancak, şehir yetkilileri ve çiftçiler için mantıklı bir kazan-kazan
durumu gibi görünse de, gelişmekte olan ülkelerde bu nadiren bir gerçekliktir. Bunun başlıca
nedenleri uygun maliyetli ekipman eksikliği, teknik personel eksikliği, sıkça yaşanan mekanik
arızalar ve finansal kısıtlamalardır. 1990'larda küçük ve orta ölçekli, merkezi olmayan
kompostlama bazlı girişimler gelişmiştir. Ancak merkezi kompostlama yaklaşımlarından
merkezi olmayan kompostlama yaklaşımlarına geçiş, atık yönetiminde sektörel planlamanın
(atık/planlama/tarım) eksikliği nedeniyle genellikle daha karmaşık hale gelmektedir. Küçük
ölçekli merkezi olmayan yaklaşımların ulusal düzeyde kapsamlı devlet desteği alamaması, bu
çerçevede yürütülen çalışmaların başarısını sınırlamıştır.
Merkezi olmayan ve organik atıkların kaynağa en yakın noktada kullanıldığı kompostlama
seçenekleri çok daha etkilidir. Ticari organik atıklar için yerinde merkezi olmayan ve evsel
organik atıklar için yerinde kompostlama müdahalesi tercih edilmektedir ve her müdahale,
uygun teknoloji ve uygun ölçek gerektirmektedir. Temelde, ana işlev besin elde etmektir.
Atıklardan organik maddeyi toprağa en verimli ve etkili şekilde geri kazandırmak; bu nedenle
evde (bireysel) kompostlama ve merkezi olmayan (topluluk) yaklaşımlar önceliklidir. Merkezi
belediye yaklaşımlarının iyi bir geçmişi yoktur ve ölçek ekonomilerinin potansiyel faydaları,
operasyonel ve pazarlama kısıtlamaları nedeniyle henüz sağlanamamıştır.
Sonuç olarak, küçük ve bölgesel ölçekli, sınırlı kapasiteli atık yönetim stratejilerinin
uygulanması, etkin atık yönetim sistemlerinin oluşturulması için temel gereklilik olarak öne
çıkmaktadır. Her bir çiftliğin kendi organik atığını toplaması ve geri dönüştürmesi veya belirli
bir sayıda çiftlikten oluşan bir ağ tarafından yapılması doğru ve yönetilebilir bir yaklaşım
olacaktır. Kentsel alanlarda, belediyeler tarafından her sokakta veya mahallede organik atıkları
kaynağında ayırmak üzere küçük toplama merkezlerinin kurulması uygulanabilir bir çözüm
olabilir (Şekil 10 ve 11).
56