Page 61 - turkce
P. 61
8. ETKİLİ ORGANIK ATIK TOPLAMA SISTEMİNİN
KURULMASI
Büyük miktarda katı atık, kentsel alanlarda üretilmektedir. Ortalama katı atık üretimi kişi başına
günde 0,6 kg'dir. Düşük ve orta gelirli ülkelerdeki şehirlerden kaynaklanan katı atıkların
bileşimi incelendiğinde, kolayca biyolojik olarak ayrışabilen fraksiyonların ağırlıkça %44 ila
%87 arasında değiştiği görülmektedir. Kentleşme ve modernleşme seviyeleri, belediye
atıklarının üretimi ve bileşimi üzerinde derin bir etkiye sahiptir; ancak %50-90 gibi yüksek
organik madde içeriği gibi bazı genel eğilimler, kompostlama süreçleri yoluyla kullanım fırsatı
sunar. Atık akışı homojen bir kütle değil, farklı malzemelerin (organik madde, plastik, metal,
tekstil vb.) bir kombinasyonudur ve geri kazanımı en üst düzeye çıkarmak için farklı yollarla
işlenebilir. Organik atık fraksiyonu, geri kazanılacak en büyük fraksiyon olarak kalmaktadır
[54]. Yaygın katı atık türleri;
Katı atık: Evsel ve pazar atıkları, sebze ve meyve kabukları dahil gıda atıkları, kömür külü.
Ayrıca, kurumlar ve ticari merkezlerden kaynaklanan atıkları da içerir.
Bahçecilik ve tarımsal atık: Bahçe atıkları, yaprak döküntüleri, kesilmiş çimler, ağaç
budamaları, yabani otlar, hayvan gübresi, bitki artıkları, kamu parklarından kaynaklanan atıklar
vb.
Gübre: tavuk, domuz, inek.
Tarım-endüstriyel atık: Mezbahalar, bira fabrikaları, işleme tesisleri ve tarıma dayalı sanayiler
tarafından üretilen atık.
Çamur ve biyolojik katı: Septik tanklardan ve arıtma tesislerinden insan dışkısı.
Atık yönetimi için birçok yaklaşım bulunmaktadır (Şekil 9). Katı atık genellikle depolama,
yakma ve geri dönüştürme veya yeniden kullanma yoluyla yönetilmektedir. Ancak gelişmekte
olan ülkelerde, düzgün tasarlanmış depolama alanları nadir olup modern yakma maliyeti
karşılanamaz durumdadır. Bu nedenle, atık bertarafında en yaygın yöntem, tanımlanmamış
alanlara kontrolsüz döküm, yönetilmeyen açık döküm alanlarında toplanma ve bertaraf edilme
ya da kontrollü depolama alanlarına toplama/bertaraf etme gibi varyantları içeren bir tür
depolamadır. Geri dönüştürülebilir kuru atıkları toplamak amacıyla kapı kapı dolaşan veya
topluluk çöp kutularını sıralayan çöp toplayıcılarına rastlamak yaygındır. Ancak, bu toplayıcılar
genellikle organik atık yerine plastik ve cam gibi inorganik geri dönüştürülebilir materyallere
53