Page 104 - turkce

16. BİTKİ BESLEME

Günümüzde sağlık ve beslenme arasındaki yakın ilişki her geçen gün daha da önem

kazanmaktadır. Son dönemde dünyada büyük ölümlere yol açan Covid-19 pandemisi, bu
duruma çok iyi bir örnektir. Çünkü sağlık ve beslenme üzerinde çeşitli etkileri olan Covid-19,

bir solunum yolu hastalığı olarak bağışıklık sistemi zayıf olan veya kronik sağlık sorunları
bulunan bireyleri daha çok etkilemekte ve sağlık ile beslenme önlemlerinin önemini

artırmaktadır. Bu nedenle, üretim ortamı olan toprağın çok iyi tanınması gerektiği

bilinmektedir. Bitki gelişimi, verimi ve kalitesini etkileyen bitki beslemenin, bitki ve toprak
yönetimi açısından oldukça önemli olduğu bir gerçektir. Bu amaçla, bitki verimini artırmak ve

kimyasal girdileri azaltmak bir zorunluluk haline gelmiştir [93].

Bitki besleme, bitkinin büyüme ve üremesi için gerekli kimyasal elementlerin ve bileşiklerin

toplamıdır. Bitki metabolizması için, diğer bir deyişle sağlıklı büyüme için, bitkilerin bazı bitki
besin elementlerine ihtiyacı vardır. Bu elementlerin yokluğunda, bitki normal bir yaşam

döngüsünü tamamlayamaz. Bitkiler, gelişim gösterdikleri ortamdan yer üstü ve yer altı

organları aracılığıyla çok sayıda besin maddesi alırlar. Bitkiler tarafından alınabilecek yetmiş
dört element bulunmaktadır. Ancak, bu elementlerin sadece bir kısmı bitkiler için zorunludur.

Bitkilerin gelişimleri için ihtiyaç duyduğu bu mineral maddeler, mutlak gerekli bitki besin
elementleri olarak adlandırılır.

Gerekli bitki besin elementleri ikiye ayrılır: Makro ve mikro besinler. Makro besinler: karbon
(C), oksijen (O), hidrojen (H), azot (N), fosfor (P), potasyum (K), kalsiyum (Ca), kükürt (S),

magnezyum (Mg). Mikro besinler (veya iz mineraller): demir (Fe), bor (B), klor (Cl), mangan
(Mn), çinko (Zn), bakır (Cu), molibden (Mo), nikel (Ni). Son yıllarda, sodyum (Na), kobalt

(Co), vanadyum (V) ve silikonun (Si) da mutlak gerekli elementler sınıflandırmasına dahil
edildiği bildirilmektedir [94].

Her bir bitki besin elementinin bitki içinde farklı bir rolü vardır. Bu nedenle, her element bitki

için gereklidir. Peki, bu elementlerin bitkideki faydaları nelerdir, fazla olması durumunda
zararları nelerdir ve eksikliği durumunda bitkide görülen değişimler nelerdir? En önemlilerini

tek tek inceleyelim.

96