Page 52 - turkce
P. 52
6. ZARARLI VE HASTALIKLARA KARŞI SOLUCAN
GÜBRESİNİN ETKİSİ
Solucan gübresinin çeşitli bitki hastalıklarının tedavisinde faydalı olduğu bilinmektedir (Tablo
4). Toprak kaynaklı, yapraktan bulaşan bitki patojenleri ve zararlıları nedeniyle oluşan birçok
bitki hastalığı, organik gübre ve biyolojik kontrol ajanı olarak etkili olduğu kanıtlanmış olan
solucan gübresi ürünleri ile baskılanmıştır. Konvansiyonel tarımda kimyasal pestisitlerin aşırı
ve tekrarlayan kullanımı, mahsul hastalıkları ve zararlılara karşı "biyolojik direnç" oluşumuna
yol açmıştır. Sonuç olarak, hastalıklara ve zararlılara daha hassas olan yüksek verimli
mahsullerin büyümesini engellemek için artık önemli ölçüde daha yüksek dozlara ihtiyaç
duyulmaktadır [44]. Solucan gübresi kullanımı, nohut ve domates gibi birçok mahsulde
hastalığa neden olan faktörleri baskılamada başarılı sonuçlar elde etmiştir. Solucan gübresinin
kimyasalların yerine kullanılmasının bitki hastalıklarıyla mücadelede başarılı sonuçlar verdiği,
birçok çalışma ile kanıtlanmıştır.
Solucanların topraktaki mikrobiyal aktiviteleri teşvik edici etkisi vardır ve bu sayede bitki
hastalıklarını aerobik komposttan daha etkili bir şekilde baskılamaktadır. Topraklarda organik
madde takviyesinin bitki parazit nematod istilalarını azaltma etkisi üzerine çok sayıda araştırma
yapılmış olup, tatmin edici düzeyde azalma sağlanmıştır. Organik madde ve termofilik kompost
katkı maddelerine kıyasla, katı solucan gübresiların bitki parazit nematod sayıları ve salgınları
üzerindeki baskılayıcı etkisi hakkında az sayıda yayın bulunmaktadır. Bitki parazit nematod
popülasyonlarının kontrolü için katı solucan gübresi uygulamaları incelenmiştir. Tarla
uygulamalarında domates, biber, çilek ve üzümlere 2 ila 8 kg.ha−1 arasında değişen katı
solucan gübresilar uygulanmıştır ve bu nematodları büyük bir başarıyla baskılayabilmişlerdir.
Araştırmacılar, kağıt atıkları, gıda atıkları ve sığır gübresinden yapılan solucan gübresiların
tarla koşullarında bitki parazit nematodları üzerindeki baskılayıcı kapasitesini inceleyerek
kayda değer bir baskılama bulmuşlardır [45].
Kompost veya biyokontrol ajanlarını ayrı ayrı kullanmanın yanı sıra, kompostun biyokontrol
ajanları ile güçlendirilmesinin biyolojik ajanların kompostlarda kolonizasyon sürecini
artırabileceği önerilmiştir. Toprak iyileştirici olarak uygulandığında, birçok kompost ve
biyolojik ajanlarla güçlendirilmiş kompostlar, patojenlerin sayısını azaltmış ve mahsulleri
toprak kaynaklı patojenik ajanlara karşı korumuştur [46, 47]. Fusarium oxysporum’a karşı
solucan gübresi ve Trichoderma harzianum, Bacillus subtilis ve Pseudomonas fluorescens ile
güçlendirilmiş solucan gübresinin antagonistik etkisi araştırılmış ve biyofortifikasyonun bitki
büyümesini kolaylaştırmanın yanı sıra solgunluk hastalığını önemli ölçüde azalttığı
44